Rudi van Dantzigs verblijf in Friesland tijdens de Tweede Wereldoorlog (7)
Rudi van Dantzigs verblijf in Friesland tijdens de Tweede Wereldoorlog (7)
Rudi van Dantzig verbleef in de Tweede Wereldoorlog als elfjarig Amsterdams jongetje bij het gezin van Wabe en Akke Visser in Laaksum, een dorpje aan het IJsselmeer in Zuidwest Friesland in de buurt van Warns. Hij schreef er een autobiografische roman over die een bestseller werd: ‘Voor een verloren soldaat’.
Rudi van Dantzig overleed op 19 januari 2012. In het blad van het Histoarysk Wurkferbân Gaasterlân schreef Iris Maaskant een uitgebreid artikel over Van Dantzigs verblijf in Friesland.
Iris Maaskant zocht de leden van de familie Visser, waar Van Dantzig was ondergebracht op om het verhaal van Van Dantzig te toetsen aan hun eigen herinneringen. Alle kinderen van Wabe en Akke waren nog in leven en hadden veel te vertellen, niet alleen over Rudi van Dantzig, ook over het leven in Laaksum, zoals het in de oorlogsjaren en ver daarvoor was.
Van Dantzig ging naar de christelijke lagere school in Warns. Het hoofd van die school was meester de Jong. We zullen hem nog tegenkomen. Hij is mijn grootvader, pake in het Fries. Zijn voornaam was Lucas.
We publiceren het verhaal in afleveringen. Elke week verschijnt er een nieuwe aflevering
Aflevering 7
Popke
De heer Popke Visser vertelt zijn verhaal door de telefoon. Hij is nu 85 jaar en woont in een verzorgingshuis in Hoorn. ‘ Dat boek ligt me niet. Ik ben niet zo Rudi-achtig. Toen Rudi in huis kwam was ik 14 jaar en ging ik bij mijn vader vissen als tweede knecht aan boord. Dat Rudi ooit meegevaren heeft, kan ik me niet herinneren.
Daar had hij geen belangstelling voor. Hij was bang zijn handen vuil te maken. We moesten de wei schoonmaken, schapenstront rapen, en dan zei Meint: ‘Vooruit, kom op jongen, pak aan!’ Hij kwam met een bus. Mijn ouders wilden een meisje voor Pieke, maar ze kregen hem. Alles draaide om Pieke; zij was invalide. Het was een tere jongen, een meisjesachtige jongen, gevoelig. Ja, de vrouw van dominee Romein stierf plotseling. Ik weet niet waaraan. Die dominee is later in Warns begraven.
Meer jongens uit Amsterdam
Er waren meer jongens uit Amsterdam. Die Jan, die ook in het boek voorkomt, zat bij een boer in Scharl. Dat was wel een stoere jongen. We woonden in het huis van mijn grootouders.
Na de oorlog kwamen de vader en de moeder van Rudi naar Laaksum. Dat waren hele lieve mensen, daar hebben we nog mee gevaren op de schouw. Ik stuurde een paar keer een brief, maar kreeg geen antwoord.
Mijn zusters waren dol op Rudi, behalve Diet, die houdt ook niet van het boek. Pieke heeft later nog veel contact met hem gehad en zijn vader goed gekend. Mijn moeder noemde hem ‘mijn oorlogsjongen’. Ik vond het wel best.
Moeder 80
Van Dantzig kwam toen mijn moeder 80 werd. We hebben met de familie een boottocht gemaakt. Hij gaf je een zachte hand en verder hebben we niet gepraat. Toen mijn vader ophield met vissen, viste ik samen met Meint. Maar ik was altijd zeeziek. Als je daarmee behept bent, gaat het nooit over. Daarom ging ik aan de wal. Ik ben ambtenaar geworden bij Rijkswaterstaat, eerst in Medemblik en later in Hoorn.’
Diet
Mevrouw Diet de Vries-Visser (1929) zegt, wanneer ik haar opbel: ‘Het is zo lang geleden. Ik kan me er niet veel meer van herinneren. We moeten het maar laten rusten.’ Maar ze leent wel mooie foto’s om af te drukken in dit artikel.
Afbeeldingen: 1) Links Rudi van Dantzig, rechts zijn moeder. Collectie Rudi van Dantzig, 2) Rudi van Dantzig met zijn ouders. Fotograaf: onbekend. Collectie Rudi van Dantzig.
Volgende week aflevering 8
https://www.geschiedenisgaasterland.nl/
https://www.geschiedenisgaasterland.nl/wp-content/uploads/2017/02/13fan-Klif-en-Gaast-2012-2.pdf
