Magische beelden van Marloes der Kinderen
Op de tentoonstelling ‘Water on Edge’ in de WM Gallery zag ik beelden die me deden denken aan een voodoo wereld. Ik zag animistische wezen, totemgezichten, vleermuizen, vogelnesten, onheilspellende takken, starende blikken en loerende tijgers in het struikgewas. Ze lichtten op, vaak bijzonder symmetrisch, tegen een donkere achtergrond. Die achtergrond leek wel water, een rivier? Marloes der Kinderen, de maker van deze bijzondere beelden, gaf enige dagen later, nadere toelichting.
De beelden zijn in Frankrijk gemaakt, zegt Marloes der Kinderen. Ze is al vele jaren regelmatig te vinden aan de oevers van een snelstromende rivier in het Massif Central, de Allier. Daar in de buurt, in het plaatsje Chanteuges, beheert ze een chambre d'hôte en geeft ze allerlei cursussen en lessen, van tekenen en schilderen tot en met fotografie en muziek en zang, via haar organisatie Artedu.
De magie van de natuur
De foto’s die ze vanaf 2008 van de oevers van de rivier maakt, en die die bijzondere beelden opleveren, zijn uitgemond in het project ‘Water on Edge’. Met haar camera probeert ze de magie, de spirit van de natuur te vangen. “Daarbij wacht ik op het juiste licht, de juiste schaduw om zo veel mogelijk het magische van wat ik zie tot uitdrukking brengen.”
Daarbij kantelt ze haar blik, waardoor ze de natuur niet langer horizontaal beziet. Marloes: “We zijn geconditioneerd om het landschap horizontaal te zien. In mijn opleiding ben ik met Merleau-Ponty en de fenomenologie van de waarneming in aanraking gekomen die me ertoe aanzette anders te gaan kijken. Als je dat doet zie je heel andere dingen. Er gaat een nieuwe wereld voor je open.”
Kijken als een kind
Ze kijkt als een soort kind. “Een kind kan makkelijker zijn hoofd draaien en kijken wat het dan ziet. Wij volwassenen zijn dat niet meer gewend. Als we liggen zet ons brein nog de dingen rechtop. Als ik als een kind mijn hoofd op mijn schouders leg, waarbij ik een kanteling maak van 90 graden, en dan kijk, dan zie ik heel iets anders. Dat beeld accepteer ik, ik vergeet wat het is, laat het op me inwerken, en leg het vast.”
Hoewel ze nog steeds de rivieroever aan de overkant in beeld heeft, komt ze zo in een hele andere wereld terecht.
Een paar seconden
Sommige mensen denken dat zij deze beelden gemanipuleerd heeft in de computer, maar dat niet het geval. De beelden zijn echt. “Het is wel de realiteit, het is het realistische beeld. Het is niet magisch realisme, maar realisme dat ik probeer magisch te maken. Vaak zeggen mensen: ‘dat heb je dubbel gespiegeld in de computer’. Omdat de foto’s vaak erg symmetrisch zijn. In het begin maakte ik heel vaak symmetrische beelden, maar dat doe ik de laatste tijd wat minder. Natuurlijk bewerk je de foto een beetje in de computer in Adobe, het aanpassen van het lichtdonker, de verzadiging, omdat het RAW foto’s zijn, zoals dat voorheen in de donkere kamer gedaan werd, maar dat is het dan ook, ik manipuleer niets.”
Inmiddels hoeft ze haar hoofd niet meer te draaien, ze ziet het zo al. “Ik kan het beeld al omzetten naar 90 graden. Ik ben er helemaal op getraind. Ik ken elke centimeter van deze rivier, 15 kilometer naar het westen en 15 kilometer naar het oosten bij wijze van spreken. Je ziet zoiets maar een paar seconden. Een stuk natuur met geschiedenis en herinneringen, niet opgeschoond. Het is weg en het komt nooit meer terug, omdat de schaduw nooit meer hetzelfde is. Maar ook het jaar erop, bijvoorbeeld na een overstroming, dan zijn er weer takken mee gesleurd en is alles weer anders, wat weer nieuwe beelden geeft. Het is onuitputtelijk. De Allier is een snel stromende rivier. Dat maakt het extra moeilijk. Hij is nooit spiegel-spiegelglad. Een zuchtje wind of een opspringende vis, dan is het alweer weg.”
De herfst
Ze weet wanneer ze moet gaan fotograferen. “Vaak tegen het einde van de dag, ook omdat ik het licht dan heel mooi vind. Ik fotografeer het meest in oktober/november, ook vanwege de kleuren in de herfst.”
De eerste foto die ze op deze manier maakte kan gezien worden als haar sleutelwerk. “Die foto maakte ik in 2008. Daarna ging mijn camera kapot en kon ik jarenlang niet veel meer doen totdat ik in 2015 pas weer een goede camera en lenzen kon aanschaffen. Al die jaren zat die eerste locatie in mijn hoofd. Ik dacht ‘ik moet terug naar die plek’, in de veronderstelling dat ik het alleen daar kon vinden. Dat bleek dus niet zo te zijn. Want ik zag het ook dichter bij huis aan de rivier en ben als een bezetene gaan fotograferen, tot nu, en zal daar zeker nog mee doorgaan, naast alweer nieuwe projecten.”
Tentoonstellingen
Ze heeft inmiddels al enige tentoonstellingen achter de rug. De eerste was december 2018/januari 2019 in de WTC Art Gallery in Rotterdam. Daarna had ze in Pébrac, in Zuid-Frankrijk, de hele zomer een tentoonstelling en in oktober/november een expositie in een belangrijke galerie in Parijs, de GNG Gallery. En nu zijn haar bijzondere foto’s dan te zien bij WM Gallery in Amsterdam. In verband met het coronavirus is de galerie helaas gesloten, maar online gaat het, via sociale media, nog steeds door tot eind mei. Het is online te zien op you tube en vimeo.
Eigenlijk schilder
Marloes der Kinderen zat een jaar op de Kunstacademie in Den Bosch, maar stapte toen al vrij snel overgegaan naar de Lerarenopleiding in Tilburg. “Daar deed je in een week net zo veel als op de academie in twee maanden.”
Eigenlijk is ze een schilder, en dat is goed te zien in haar foto’s. “Ik ben thuis opgegroeid tussen de schilderijen, omdat mijn vader een verzamelaar was. Ik kijk altijd als een schilder. Ook als ik werk in Adobe. Die sfeer is voor mij heel belangrijk. Ik heb naast mijn schilderen wel gefotografeerd maar Ik dacht altijd ‘ik moet met mijn schilderijen exposeren’, maar dan had ik nooit genoeg werk omdat ik ondertussen mijn werk had verkocht. En had te weinig tijd om te schilderen, omdat ik cursussen gaf.”
Onbevooroordeeld kijken
Wat is haar ervaring van het kunstleven? “Ik ben er niet afhankelijk van. Ik heb heel lang moeten wachten überhaupt dat ik dit kon doen. Als je geen geld hebt, kun je geen afdrukken laten maken, kun je ook niet exposeren. Dat is voor heel veel kunstenaars een probleem, zeker voor beginnend kunstenaars. Met een klein erfenisje kon ik eindelijk dit gaan doen en heb dat dan ook gedaan.”
Tot slot, wat is haar artistieke filosofie? Marloes: “Blijf onbevooroordeeld kijken. Je hoeft geen verre reizen te maken om nieuwe dingen te zien. Mijn oog fotografeert voortdurend, de hele dag. Ook als ik gedwongen binnen moet blijven, zie ik de hele tijd dingen die de moeite waard zijn. Je fotografeert ook om dat te delen. Je wil die bijzondere ervaringen ook aan anderen laten zien.”
Afbeeldingen
1) Marloes der Kinderen, 2) #2©MderKinderen, 3) #3©MderKinderen, 4) #4©MderKinderen, 5) #5©MderKinderen, 6) #6©MderKinderen, 7) #7©MderKinderen, 8) #8©MderKinderen, 9) #9©MderKinderen, 10) #10©MderKinderen, 11) #11©MderKinderen, 12) Water On Edge 2008 (keywork)
www.marloesderkinderen.com
https://www.marloesderkinderen.com/3188420/statement-reviews
http://gallerywm.com/WP/
https://www.artedu.nl
http://www.artedu.nl/maison/
