Levende wezens uit het rijk van mossen of koralen van Sabine Jacobs
In de tentoonstelling Form On-Line in Breed Art Studios is het werk van twee kunstenaars te zien: Sabine Jacobs (DE) en Gerda Kruimer (NL). Beiden zijn lineair, constructief en ruimtelijk bezig, waarbij Gerda Kruimer de rechte lijn gebruikt en Sabine Jacobs tot amorfe groeivormen komt. Het levert een interessante dialoog op.
Linksvoor in de tentoonstellingsruimte is een grote wervelende vorm van de hand van Sabine Jacobs te zien, het lijkt wel een soort draak die op Chinees Nieuwjaar de lucht ingaat. Het heeft ook wel wat weg van een reusachtige zeewierplant. Op andere plaatsen zijn kleinere organische vormen te zien, die ook leken te bewegen en te ‘wuiven’ op de manier van het onderzeese plantenleven.
Sprookjesachtig
De werken zijn gemaakt van stukjes glasachtig vloeipapier die met metaaldraad met elkaar verbonden zijn. Het vloeipapier is – nadat de basisstructuur gereed was - behandeld met olieglazuurverf, hoor ik van Sabine Jacobs op de opening. Vandaar het fragiele, glasachtige, sprookjesachtige effect. Sabine Jacobs woont en werkt in Monschau in het Eiffelgebergte.
Tijdens het werkproces eigent Sabine Jacobs zich de natuur toe, zonder deze letterlijk af te beelden. Sabine: “De constructies zijn herkenbaar en hebben de suggestie van beweging. Kennelijk verplaatsen ze zich in de ruimte als een stukje natuur omwille van zichzelf. Vluchtig en fragiel met de sterkte van een lichte geest.” Het lijken wel djinns, magische wezens. Vandaar wellicht mijn gedachte aan een draak.
Ze gebruikt diverse kleuren, maar wel die kleuren die planten vaak hebben, groen, geel, blauw, en dan de lichte varianten ervan. Ze speelt in op de behoeften van de kijker. “Die wil ik in mijn tekeningen, sculpturen en installaties graag bereiken via de omweg van de abstractie om zo zijn/haar associatieve en empathische vaardigheden aan te spreken.”
Mens onderdeel van het ecosysteem
Sabine Jacobs is niet alleen opgeleid tot kunstenaar bij de vakgroep Design en Grafiek – Visuele Communicatie van de Hogeschool Aken, maar heeft ook een opleiding afgerond als gecertificeerde natuurgids bij het educatief Natuurcentrum Huis Ternell in België. “Komende van de observatie van de natuur, zie ik de mens als onderdeel van het natuurlijke ecosysteem. Die structuur is sterk en fragiel tegelijk en voortdurend onderhevig aan veranderingen.”
Het thema spreekt haar daarom zo aan omdat het om de basis van het leven en overleven gaat. “Volgens de wetten van de natuur volgt op iedere beweging een reactie met een expansief effect. Het constante samenleven is tegenwoordig niet altijd meer gebruikelijk. Soms wordt iets weggedrukt ten behoeve van het voordeel van een onderdeel van het geheel. Daar verzet ik mij tegen. Alleen wat constructief wordt benaderd en waargenomen, wordt gerespecteerd en beschermd.”
Illustraties
Aan het begin van haar studie, in de jaren negentig, maakte ze realistische, uitleggende, illustraties van dieren en planten. “Door precies te kijken veranderde mijn waarneming. Het verrijkte mijn ideeën op een abstract niveau. Niet alleen vorm, kleur, functie en bruikbaarheid waren belangrijk, maar ook de perceptie van een gelijkwaardig tegendeel met vaardigheden en kennis die veel verder ontwikkeld waren dan ikzelf, met een gratie die zelfs in de vergankelijkheid nog boeiend is. Vanaf dat moment probeerde ik deze ervaring vast te leggen in de eerste abstracte tekeningen, die meer gericht waren op perceptie dan op herkenbaarheid. Het beeld van ‘nieuwe tussenliggende wezens’ kwam op, wier algehele gezichtspunt ik wilde zien en begon te aan te vullen en bedenken met draad en papier.”
Sleutelwerk
Heeft ze een sleutelwerk, een werk dat eruit springt en nieuw werk in dezelfde sfeer heeft voortgebracht? “Het is bij mij een vloeiend proces, waarbij het ene inzicht naar het andere leidt. Ik heb twee werkgebieden. Het ene is de tekening uit de vrije hand en het andere de constructieve sculptuur in draad en papier. Het constructieve beeldhouwwerk is op zijn beurt verdeeld in vrij geconstrueerde structuren met realistische kenmerken en die met abstracte oplossingen. Aan de realistische tekeningen ligt een concreet voorbeeld ten grondslag. Het abstracte werk volgt eerder een constructieprincipe zonder voorbeeld. Als ik in het realistische werk een sleutelwerk zou moeten aanwijzen, dan wijs ik de sculptuur ‘spirit’ aan. Toen ik dat maakte besefte ik dat ik ook zonder voorbeeld tekening een ruimtelijk werk kon maken.”
Maar ook en misschien nog sterker was sprake van een sleutelwerk toen ze een constructieprincipe ontdekte waar ze mee verder kon, ‘around’. Dat begon in 2011 en gaat door tot op heden. “Hier slaagde ik er voor het eerst in om de abstracte, associatief herkenbare vorm die erg bij mij paste te vinden. Het resultaat is een gesloten ordening, die intellectueel ruimten opent en tegelijkertijd naar dezelfde oorsprong verwijst.”
Wezens uit het rijk van mossen of koralen
Tot nu toe zijn er veertien van dergelijke objecten gemaakt. “Voor mij zijn het afgesloten periodes, waarin ik steeds weer in kan duiken. Van buitenaf doen de organisch uitziende lichamen denken aan levende wezens uit het rijk van mossen of koralen of de gebouwen van onbekende bewoners. Anderen zien er kleine samenlevingen in, die zich te weer stellen tegen vijandigheid van buiten, zich om hun middelpunt scharen en binnenkomend ongemak in het labyrint laten verdwalen. Ieder van deze ‘arounds’ heeft een eigen karakter. Soms kalm en gelijkmatig, soms uitdijend en wild met ondoorzichtige witte, gele en groen-blauwe steenkleuren. Afhankelijk van de omstandigheden tijdens de bouwfase.”
Wat ze gemeenschappelijk hebben is een maat die past bij de maat van de hand en dat ze gemaakt zijn op 21 handgeknoopte en van papier voorziene roosterstructuren die vanuit het midden rond gemaakt kunnen worden.
‘Fließ’
Toen ze besefte dat ze met die uit de vrije hand gemaakte bouwsystemen dit soort boodschappen kon vertellen, liet ze de getekende voorbeelden achter zich en begon rechtstreeks met draad in de ruimte te werken. Zo ontstond bijvoorbeeld in 2016 het grote installatiewerk ‘Fließ’ (Flow). “Het lijkt op een in de ruimte gegooid los samenstelsel, voorzien van een brede penseelstreek. Het komt over als een golf of als een frisse wind met de bedoeling meer lucht te creëren.”
Wat ze vandaag als model nodig heeft, zegt ze “is een moment van waarneming van mijn omgeving dat de kloof overbrugt tussen de oorsprong, het heden en het verlangen naar constructieve verandering.”
De Wurm
De inspiratie voor ‘Fließ’ lag bij een kleine waterloop genaamd ‘Wurm’ (voorheen ‘Worm’, Oud-Duits = warm) die in het zuiden van Aken ontspringt, gekanaliseerd onder de stad doorstroomt, de voormalige kolenmijn in Kerkrade doorkruist en de weg naar Jülich neemt in de Roer, “en dus tweemaal onze landsgrenzen overschrijdt. Op zijn oevers werden menselijke nederzettingen gecreëerd, die het warme water gebruikten voor hun bedrijf. Keramiek, stof en uiteindelijk steenkool maakten de leven gevende bron tot een zwart riool. Tegenwoordig krijgt de ‘Worm’ gedeeltelijk zijn natuurlijke vorm terug en kan hij opnieuw ademen. Een bevrijding in een doorgaande beweging. Een proces dat op vele gebieden van het leven kan worden toegepast en in ieder geval in gedachten realiseerbaar is.”
Artistieke loopbaan
Na de middelbare school koos Sabine Jacobs ervoor om het vak van schilder te leren bij een ‘meester’ vakman. Nadat ze haar ‘Gesellenbrief’ had gekregen, ging ze verder met een vervolgopleiding, de vakgroep Design en Grafiek – Visuele Communicatie van de Hogeschool Aken. In 1993 deed ze examen bij Prof. Dr. Ulf Hegewald (beeldhouwer en architect) en kreeg ze haar diploma voor Grafiek & Design.
Filosofie
Tot slot: wat is haar filosofie? “Handmatig werk met eenvoudige middelen geeft me tijd om de essentie tevoorschijn te laten komen. Het is een methode die ik in de toekomst wil voortzetten. In je eigen balans, volgens je eigen handgeleide lijn om meer te ontdekken en jezelf uit te drukken.”
Afbeeldingen
1) Form.on.line,breedartstudios2019,blumentiere.faecherbau, 2) 2004, buchenleben, s.jacobs, malerische.zeichnung.auf.papier, 415x292cm, 3) 2015, spirit, s.jacobs, konstruktive.plastik, eisendraht.u.papier, 52x45x46cm, 4) 2016, fließ, werkfoto.atelier, s.jacobs installative.plastik, eisendrahtu.papier, ca.250x250x500cm, 5) 2016, follow-flow1, s.jacobs, installative, objektreihe, eisendraht.u.papier, 26x23x18cm, 6) storie,s.jacobs, Foto.Andreas.Herrmanns, malerische.zeichnung.auf.gewebe, 200x200cm, 7) 2018, Blumentiere, spiral.1,s.jacobs_konstruktive.plastik,edelstahldraht.u.papier,52x40x21cm, 8) 2019.s.jacobs,around14,konstruktive.plastik,eisendraht.u.papier,28x28x26cm, 9) Form.on.line,breedartstudio2019,around10,s.jacobs,konstruktive.plastik,eisendraht.u.papier,30x30x48cm, 10) Form.on.line,breedartstudios2019,blumentiere.faecherbau4,s.jacobs,konstruktive.plastik,draht.u.papier,46x38x16cm, 11) Form.on.line,breedartstudios2019,fließ,detail,s.jacobs, 12) Form.on.line,breedartstudios2019, fließ,detail2, s.jacobs, 13) Form.on.line,breedartstudios2019,hintergrund,detail.objekt.gerda.kruimer,vordergrund,around14) s.jacobs, portretfoto Sabine Jacobs
https://jacobs-sabine.de/
https://breedartstudios.net/form-on-line/
https://www.facebook.com/BreedArtStudios/
