Het been van Lord Uxbridge

Stel je voor. Het is 18 juni 1813 en je staat op het slagveld van Waterloo. Je hebt de slag bijna gewonnen, de Fransen zijn al volop aan het terugtrekken en je ruikt de zege. En net op dat moment word je getroffen door een granaat. Dat is wat Lord Uxbridge, de aanvoerder van de cavalerie in het leger van Wellington, overkwam.

Die namiddag nog had hij met een succesvolle charge de grote Franse infanterieaanval op de Britse linkerflank uit elkaar geslagen en zo Napoleons plannen in de war gestuurd. Nu, amper enkele uren later, wordt hij afgevoerd om in een armzalig kot achter de frontlinie zijn been te laten afzagen. Op veel sympathie van zijn baas, de hertog van Wellington, hoeft hij niet te rekenen. Wanneer hij uitschreeuwt: “O my God, I’ve lost my leg!”, antwoordt die koeltjes: ” Yes indeed, you have.”

Amputatie is met stip de meest uitgevoerde chirurgische ingreep in de lazaretten van Waterloo. Circa 3000 soldaten ondergaan hetzelfde lot als Lord Uxbridge. Verdoofd met brandewijn en goed vastgehouden door de verplegers van dienst worden zij op een tafel gedrukt, waarna de chirurg de zaag bovenhaalt. Afhankelijk van zijn bekwaamheid en wat er precies moet afgezaagd worden (arm of been) duurt de klus 1-10 minuten. De ingreep beoogt een diepe, rafelige wonde, veroorzaakt door kogel, kanonbel, sabel of bajonet, te vervangen door een gladde en dus makkelijk te verzorgen wonde. De kans om het dodelijke koudvuur te krijgen, wordt hierdoor aanzienlijk kleiner.

Het been van Lord Uxbridge werd in een aanpalend tuintje begraven en kreeg een eigen grafsteen. Over wat er precies opstond doen verschillende versies de ronde, maar een van de leukste is:

That day when the dead rise again
What a long walk it will be
To go back and join my body
Waiting in England for me.

Lord Uxbridge moest voortaan met een prothese door het leven. Die prothese is nu nog te bekijken in het Wellingtonmuseum in Waterloo. De generaal liet zich door het verlies van zijn been echter niet uit het veld slaan. Had hij bij zijn eerste vrouw al acht kinderen verwekt, met zijn tweede, die hij van Wellingtons broer afsnoepte, zouden er nog eens tien bijkomen. Met of zonder been, hij bleef de knappe, viriele, flamboyante flierefluiter die hij altijd al geweest was.

Na een welgevuld leven ruilde Lord Uxbridge, ondertussen ook Markies van Anglesey, in 1854 op 86-jarige leeftijd het tijdelijke voor het eeuwige. Het leverde zijn been vanwege het preutse Victoriaanse Engeland nog een extra epitaaf op: Here lies the Marquis of Anglesey’s limb; The devil will have the remainder of him.

Jaar:
1815
Circa:
Nee

Tags

Reageren

  • 1
  • 2
  • 3
  • 4
  • 5
Aantal stemmen: 0