Door het landschap van de Grote Oorlog met Hans Muiderman

Met zijn  camper rijdt Hans Muiderman door het landschap van de Grote Oorlog. In het gebied tussen Ieper en de heuvels van Douaumont  bezoekt hij cafés en fietst hij langs loopgraven. De herinneringen rond deze oorlog komen als vanzelf opborrelen. De tijd van de Grote Oorlog en de actuele tijd van de 21e eeuw vermengen zich in zijn hoofd. De waanzin ligt nog op de loer.

Een passage:

Ik open de schuifdeur van mijn camper. In mijn boekenkist ligt Oorlog & Trauma, een catalogus van een tentoonstelling in het Museum Dr. Guislain in Gent. Een museum gehuisvest in een psychiatrische kliniek. Indruk-wekkend. Ik blader erin.
Pas, nu ik in bed stap, ruik ik het. Gas in mijn camper, de rubberleidingen moeten vernieuwd worden.’

Verderop, op de fiets:

Een smalle steile weg. Ook in het lichtste verzet voel ik mijn knieën. Ik stap af en loop omhoog. In het land rechts verbrandt een boer het vuil. De rook waait in mijn gezicht, een aangename geur. Nu ik hoger ben hoor ik geknal. De schietvereniging. Maar behalve de boer zie ik niemand. Ik kan me niet goed oriënteren, weet niet waar het geluid vandaan komt. Onzeker stap ik op mijn fiets, maar loop direct vast in het zand. Misschien fluit er straks een kogel langs mijn hoofd. Mag iedereen hier zo maar schieten, heb ik een rode vlag gemist? Weer een knal. Nu dichterbij. Zal ik teruggaan? Ik krijg de neiging te bukken en versnel mijn pas. Belachelijk gedrag. Het schieten klinkt nu heel dichtbij. Moet ik terugschieten?

Inkt tegen kogels

Hans Muiderman in het Nawoord: ‘Behalve door het reizen zelf werd ik voor deze verhalen geïnspireerd door de roman Het lied van de loopgraven van Sebastian Faulks (2011). Met veel belangstelling las ik onderzoek van Pauline van Heekeren Die Vorstellung ist alles, psychiatrische behandeling van Duitse soldaten met oorlogsneurosen, 1914-1918. Ik was diep,onder de indruk van de tentoonstelling  Oorlog & Trauma in het Museum Dr. Guislain in Gent en de bijbehorende catalogus.

En uitgever Perry Pierik in het Voorwoord: ‘Hans Muiderman heeft al aangetoond de ‘couleur locale’ te kunnen treffen. Nu heeft hij zich in de loopgraven van dit verleden geplaatst. Op plekken tussen Ieper en Douaumont laat hij herinneringen resoneren. Inkt tegen kogels. Een niet geringe opgave. Muiderman weet de toon te zetten rond de velden van eer: literair, gestileerd en met gepaste eerbied.’

Hans Muiderman, Als al het andere voorbij is. Korte reizen langs het landschap van de Grote Oorlog, uitgeverij Aspekt 2015, ISBN 9789461535894