De wereld van de Utrechtse kunstenaar, 3 - Jennie Smallenbroek

‘Classic Art Atelier’ zie ik als ik in Maarssen gearriveerd ben bij het atelier van Jennie Smallenbroek. Het zijn enige lokalen, waarvan één heel groot, met overal schilderijen aan de muren, met dieren, maskers en portretten, sommigen ervan vrij groot.

Het is niet alleen haar werkruimte, maar ook de ruimte waar zij les geeft. Zij heeft meer dan 100 leerlingen. Zowel op ochtenden, middagen als avonden geeft zij les. ‘Het afgelopen jaar zat ik helemaal vol.’

Oude meesters

Veel van haar cursisten hebben het van anderen gehoord, maar ze heeft ook wel een demonstratie gegeven in een winkelcentrum waarna belangstellenden zich meldden en  ook zijn er mensen via internet gekomen. ‘Ze komen overal vandaan, uit Utrecht, maar ook uit Brabant en Noord-Holland. Sommigen hebben al vier jaar les bij mij.’

Alles zit door elkaar, beginnelingen en gevorderden. ‘Mensen die wat verder zijn kunnen veel leren van mensen die beginnen. Degene die het meeste leert ben ik.’ Jennie streeft voortdurend naar verbetering. Ze pakt alles aan om zichzelf verder te ontwikkelen. ‘Dat zie je terug bij de oude meesters. Ik ben gefascineerd door de oude meesters. Zelfs toen ze al Meester waren kopieerden ze nog het werk van collega’s om zichzelf verder te ontwikkelen.’

Olifanten

Ze heeft geen vast thema, of liever gezegd ze heeft ieder jaar een ander thema. Dit jaar zijn het dieren, wildlife. Vorig jaar was het een serie van meisjes, the girls en het jaar daarvoor Venetiaanse maskers. En volgend jaar staat het portret centraal. ‘Van het gekozen thema schilder ik vijf tot zeven stuks. Ertussendoor schilder ik stillevens.’

Waarom heeft ze dit jaar gekozen voor dieren? ‘Omdat ik deze dieren in ’t echt wil zien. Ik dacht al schilderend aan een droomreis naar Thailand. Toen ik ’t af had, had ik de droomreis geboekt. In Thailand heb ik in een park de olifanten gewassen en gevoerd. Het waren ‘geredde’ olifanten die niet meer hoefden te werken of kunstjes uitvoeren of toeristen op hun rug dragen. Het park werd door een Nederlandse manager beheerd.’

‘Maar ook apen en leeuwen vind ik prachtig. Wat je schildert heeft veel invloed op je leven.’ Ze hoopt over een tijdje weer een grote reis te mogen maken, dit keer vooral op apen en leeuwen gericht. Maar voordat ze dat doet gaat ze deze zomer op het strand van een van de Waddeneilanden schilderen.

Masterclasses

‘Ik schilder echt vanuit mijn hart. Met ook wel een boodschap erin. Of de mensen het zien, moet je afwachten.’ Wat is die boodschap? ‘Liefde, vrede, vreugde en vrijheid, daar komt het op neer. Ik hoop dat mensen iets van de emotie die ik in de schilderijen breng, voelen.’

Ze heeft veel exposities gehad, onder andere op de Biennale van Florence in 2013. Sinds kort heeft ze een agent in Londen die met haar werk gaat exposeren op de Edinburgh Art Fair.  ‘Het werk moet wel in een koffer passen. De grote schilderijen neem ik niet mee, wel de kleinere van 30 bij 40 centimeter. In een koffer kunnen er zo’n zeven mee.' 

Op haar atelier organiseert Jennie ook Masterclasses. Onder andere met Sam Drukker en Cornelis le Mair. In juli komt Ralf Heynen en volgend jaar zelfs  Michael Siegel. ‘Heel leerzaam voor mijn cursisten en ook voor mij. Voor de meesten is het schilderen recreatief, maar sommigen hebben al verkocht en hebben de ambitie professional te worden.’

Hoe is het allemaal begonnen?

'Ik begon met schilderen toen ik 21 was. Daarvoor tekende ik altijd. Ik heb een opleiding tot kostuumnaaister, styliste. Ik werkte 30 jaar geleden ook op dat terrein. Ik ben blijven studeren, homeopathie en HBO commerciële economie. Pas in 2009 wilde ik serieus verder gaan met schilderen en ben ik les gaan geven. Ik kon dat gaan doen op de Volksuniversiteit. De cursisten waren meteen enthousiast. Ik besloot ermee door te gaan.

In 2011 ging de Volksuniversiteit failliet. Ik ben naarstig gaan zoeken naar een ruimte voor mezelf die tevens geschikt was om les te geven en ben toen pas professioneel kunstenaar geworden. Uiteindelijk vond ik deze prachtige ruimte op het bedrijventerrein van Maarssen. Mijn man zat met zijn bedrijf om de hoek. De ruimte had veertien jaar leeg gestaan. We hebben het pand opgeknapt en ingericht met spullen van de kringloop. Ik had meteen 150 leerlingen.'

Meditatieve staat

Qua opleiding is ze autodidact. ‘Vorig jaar volgde ik pas mijn eerste Masterclass bij Cornelis le Mair. Als ik nu zelf meesterschilders uitnodig in mijn atelier, doe ik zelf mee met de klassen. Ik probeer alle technieken uit. Ik wil ‘leerbaar’ zijn en blijven. Ik wil alles kunnen voordat ik het ga doorgeven aan mijn leerlingen.’

‘Voor mij is kunst kunst als het mensen raakt. Kunst was ooit een ambacht, maar is verheven tot iets uitzonderlijks. Maar dat hoeft helemaal niet zo te zijn.  Tegenwoordig schilderen zó  veel mensen. Door te schilderen komen mensen in een meditatieve staat, het is goed voor lichaam én geest. Ik krijg mensen toegewezen via de huisarts, en van de afdeling oncologie. Mensen raken hier snel van hun depressies af en het is ook gewoon gezellig om samen met een groep te schilderen.’

‘Doordat ik cursussen van een jaar geef bouwen mensen een band met elkaar op. De schilderkunst is veranderd, in de zin dat je als kunstenaar (meer) moet delen. Ik heb homeopathie gestudeerd. Daar heb ik van opgestoken dat je je in moet kunnen leven, je herinneren hoe je zelf bent begonnen. Niet oordelen. Het gaat niet om het resultaat, maar om het proces.’