De wereld van de Rotterdamse kunstenaar, 37 - Wilco Kwerreveld

Op de Open Atelierdag van Kunst & Complex zag ik in het atelier van Wilco Kwerreveld silhouetten in groot formaat van vogels. Ze hingen aan de wanden. Er was een scholekster, een patrijs-achtige, een gors en een roek. Een paar weken later ben ik opnieuw in het atelier en liggen er op de grond vele surfboarden, langs en over elkaar. De silhouetten hingen er ook nog. Wilco is bezig met het afschuren van de buitenlaag. Bij een board is dat al gebeurd. Die is vervolgens schoolbordzwart geverfd en met schoolkrijt staat er een veer op getekend.

“Ik kan er een installatie van maken, met de surfboarden in schoolbordkrijt, in vogelpatronen, gecombineerd met de silhouetten langs de wand. Maar misschien worden het ook walvissen, daar ben ik nog niet uit.” Hij verkeert nog in de ‘zoekende fase’ wat dit betreft. “Ik heb nooit een idee, altijd een vermoeden. Ik ga beginnen met zoeken, dan komt het proces op gang en in het gunstigste geval krijg ik iets te pakken. Ik probeer dingen op te lossen. Ik maak nooit iets na. Ik wil vragen stellen. Vragen voor mezelf en voor degene die kijken. Dan kun je communiceren.”

Schuren

Langzaam groeit Wilco Kwerreveld naar een bepaalde vorm toe. Die vogels begon met een boomstam met een verenpatroon. Ze waren te zien op Arte Concordia 2016, de buitententoonstelling op de Avenue Concordia. Hij laat me een foto zien. Ik zie onderaan de boomstam een rond spiegeltje waarmee je de omgeving ziet. “Die boomstammen met veren erop vormde de opstap naar de silhouetten. Ik heb er lang op gebroed. Heel lang ben ik bezig geweest met objecten, die ik ging schuren, de buitenlaag eraf om de ze te ontdoen van ‘de eerste huid’, als een vogel die in de rui is. Ik zocht naar pure vormen, een ‘geschuurde wereld’, het ging niet meer over het ‘ding an sich’. Soms gaf ik de objecten een nieuwe, tweede huid. Met die veertjes gaf ik de boom een zekere lichtheid. Het was heel fragiel. Ik ben altijd zo geweest, ook als kind, alleen is nu mijn vormtaal ietsje anders. Het schuren zal zeker terugkomen in mijn werk. Nu ben ik de surfplanken aan het schuren. Dat hoort bij mij. Ik heb er veel mee geexposeerd.”

Het verborgen leven van bomen

We zitten op de ‘bovenetage’ van zijn atelier. Op de tafel ligt het nieuwste boek van Peter Wohlleben ‘Het bos, Handboek voor elke boswandeling’. Toevallig las ik een tijdje geleden een ander boek van Wohlleben, ‘Het verborgen leven van bomen’. Dat ging over hoe bomen met elkaar communiceren. Bomen blijken gevoelens en een geheugen te hebben. Ze zorgen voor hun oude en zieke buren. Het gaf me een hele nieuwe kijk op bomen. Wilco Kwerreveld had dat al lang. Al op zijn zevende trok hij regelmatig de bossen in. “Dat was in de Achterhoek. Ik ging vogels kijken/observeren. Ik doe het nog steeds. Ik heb een verrekijker bij me, soms wel meer dan een. Ik ben geen ‘vogelaar’ die groepsgewijs op zoek is naar vogels. Het gaat bij mij veel meer over het zijn in de bossen. Liefst ga ik twee uur stilzitten, observeren en het gedrag van dieren bestuderen. Ik vind het interessant te kijken naar sporen. Soms plaats ik nachtcamera’s en als ik die dan later afspeel zie ik bijvoorbeeld ergens een das of een ander dier langskomen.”

Op de buitenramen van zijn atelier zag ik ‘Schors en Scheef’ staan, het landschapsarchitectenbureau waar Wilco regelmatig landschappelijke projecten mee realiseert. “Ik beschouw het werken ervoor als deel van mijn kunstenaarschap.” Hij heeft een grote voorkeur voor het coulisselandschap, met afwisselend bomen, weilanden en struikgewas. Het is het landschap van de Achterhoek en ook van Twente. “Dit landschap heeft gelaagdheden. Er zijn natuurlijke overgangen en kleine diertjes kunnen vluchten in bramenstruiken en ander struikgewas. Dat trekt op zijn beurt de vogels weer aan.”

Vogels en mensen

Hij had een aantal jaren geleden een terrein ingericht, waarvan de opdrachtgever failliet ging. Het was al beplant op een coulisseachtige manier. “Het is op zijn beloop gelaten. Het is nu een ruig terrein vol gekwetter.” Steden proberen groene oases te creëren, maar doen het vaak ‘te netjes’, vindt Wilco. “Natuur en mens in een stad kun je combineren. Ik probeer organische landschappen te creëren, zelfs langs een snelweg. Je ziet dat de natuur zich ook aanpast. Scholeksters zoeken hun nestje in het zand, maar toen op gegeven moment al het zand vergeven was, bleken zij een andere habitat gevonden te hebben: kiezeldaken. Ze graven tussen de kiezels een soort kuiltje. Ik vind dat fascinerend.”

Sommige vogels imiteren mensen. In de stad blijken ze harder te gaan fluiten en soms zingen ze zelfs telefoondeuntjes na. “Door middel van een riedeltje op een tak geeft een vogel zijn territorium aan. Hij kan verder hoppen en verplaatst daarmee het territorium. Soms ontstaan territoriumgevechten, heel vertrouwd in de mensenwereld. Ik vind het superfascinerend. Soms wint de sterkste, de andere keer de slimste, ze maken gebruik van de groep. Alle vogels zijn fanatiek, er zijn geen geboren diplomaten.”

Mensen en vogels hebben veel gemeenschappelijk. “Neem de houding die je aanneemt. Ook vogels kennen machogedrag. Het zijn superversierders, als geen ander kunnen ze iemand het hof maken.” Vogelgeluiden waar hij van onder de indruk is, is onder andere dat van de roerdomp, “een hoempachtig geluid’, de wielewaal in het bos “riedelachtig”, de puttertjes en de gele kwikstaarten. Hij laat me zijn tekeningen zien, onder ander van zilverreigers met een gele snavel. Hij heeft ze groot uitgewerkt op een formaat van 1.50 x 1.50. Het is een sleutelwerk zegt hij, tussen de werken met veren en de silhouetten als andere sleutelwerken. 

Wilco Kwerreveld woont al zo’n 20 jaar in Rotterdam en zit al zo’n 15 jaar bij Kunst & Complex. Hij studeerde bij de AKI in Enschede.

Zin hebben in wat je doet

Tot slot: wat is zijn filosofie? “Ik heb het ooit gehoord, en ik vond het ook wel op mezelf van toepassing: ‘Vrijheid is niet doen waar je zin in hebt, maar zin hebben in wat je doet’. Wat ik doe geeft me zo veel plezier. Dat is mijn vrijheid.”

Afbeeldingen

1) Wilco Kwerreveld, 2) Duikende zwanen, gouache, 40x60, 2018, 3) Wilde zwanen, gouache, 40x60, 2016, 4) Zilverreigers, gouache, 40x60, 2016, 5) Birds detail (rechts) 3x2m, katoen, veren, hout 2017, 6)  Birds, overzicht, 2017, 7) Roek, groot he, 2018, 8) Roek 3,5x1,5m, katoen, hout 2018, 9) Roek detail1 3,5x1,5m, katoen, hout  2018, 10) Patrijs, 3x2 m, katoen, hout, 2017, 11) Patrijs detail 3x2m, katoen, hout 2017, 12) Z.T. 11 x 3,5m hout, veren, spiegel  2015, 13)  Z.T. 11 x 3,5m hout, veren, spiegel 2015, 14) Z.T. 11 x 3,5m hout, veren, spiegel 2015

https://www.facebook.com/wilco.kwerreveld
http://kleinpolderpleinpark.nl/de-gelukkige-ooievaar-door-wilco-kwerreveld/
http://www.schorsenscheef.nl/

https://bit.ly/2Ntc7DA 

 

Circa:
Nee

Reageren

  • 1
  • 2
  • 3
  • 4
  • 5
Aantal stemmen: 0