De wereld van de Haagse kunstenaar, 73 - Jacobien de Korte
Klassieke gebouwen, muren, arcaden, kamers met hoge plafonds, af en toe een levend wezen. En dat alles in de donkerte, mist, regen. Als er licht is, is het een gedempt schemerlicht.
Toen ik recent langs Galerie 44 in de Molenstraat liep en het werk van Jacobien de Korte zag hangen, dacht ik dat het schilderijen waren. Het zijn echter foto’s. Ik moest meteen aan een van de Italiaanse kunstenaars tussen de twee wereldoorlogen denken: Giorgio de Chirico. Vooral vanwege de binnen- en buitenkant van de gebouwen.
Den Haag en de Veluwe
Een week later spreek ik Jacobien in de Sociëteit van Pulchri. Haar werk gaat inderdaad over verlatenheid, introversie met diffusie in het licht. De connectie van haar werk met De Chirico heeft ze aanvankelijk niet gelegd. Haar werk ontstaat vooral vanuit haarzelf.
Jacobien de Korte woont niet alleen in het centrum van Den Haag, ze verblijft ook in haar huis met atelier op de Veluwe. Daar kan ze in alle rust werken. In Den Haag ontmoet ze meestal andere beeldend kunstenaars en is ze dikwijls in de Haagse Kunstkring en Pulchri te vinden. Bij beide verenigingen is ze kunstenaarslid en bij Pulchri tevens lid van de tentoonstellingscommissie.
Vormgeving en Den Haag
Jacobien geeft te kennen eigenlijk altijd met vormgeving bezig te zijn. Zowel 2D als 3D. Vormgevers en ontwikkelaars zouden meer met elkaar moeten praten, vindt ze. Als voorbeeld noemt ze het Haagse centrum. “Vroeger was het overdekte winkelcomplex van de Markthof groter, je kon van de huidige Markthof de Gedempte Gracht oversteken naar het andere deel, en dan kwam je uiteindelijk, binnendoor en overdekt, uit op de Grote Marktstraat. Het is jammer dat dit niet meer kan. Ik zou dit graag – op een of andere wijze- ingepast hebben gezien. Nu bevindt er zich een expeditie- terrein.” Zo heeft zij haar eigen gedachten en ideeën over de gemaakte en te maken wereld om haar heen.
Ze noemt ook twee voorbeelden die ze waardeert: “Het Stadhuis van Richard Meier is een tijdloos gebouw. Het licht en de transparantie doen goed hun werk. Het stadhuis vormt een mooie entree en de verbinding van de looproute vanaf het Centraal Station naar het centrum is functioneel op vele fronten.”
Een ander mooi voorbeeld is de herinrichting van jaren geleden, rond het Centraal Station, de Koekamp. “Vroeger liep ik hier op een trottoir, vlak naast de weg. Nu loop je langs een natuurlijke oase. Zelfs de eik is behouden. Het is een voorbeeld voor groen in een stad en rond een station. De landschapsarchitect die hier destijds voor gezorgd heeft, verdient wat mij betreft een lintje. Er staat overigens weer het een en ander te gebeuren rond het CS.”
Pluriforme vormgever
Ze zat in de toegepaste hoek van de kunsten. Ze combineerde graag grafische vormgeving, architectuur en fotografie. “Ik hou van het toepassen van structuren, rangschikken, compositie. Hiernaast ontwikkelde ik enkele lesprojecten. Deze lessen werden in beginsel door mijzelf en later door freelance vakkrachten die voor mij werkten, in vooral Rotterdam, Amsterdam en Den Haag op scholen gegeven.” Ze vond het leuk anderen te enthousiasmeren en te helpen bij hun ontwikkeling. Ook in de tijd dat ze een vormgevingsburo in Rotterdam had dat tevens een leerbedrijf/ stageplek was. “Dit vind ik nog steeds. Onlangs heb ik nog enige tijd als klankbord gefungeerd voor een afstuderend studente aan de kunstacademie. Mijn buro was gevestigd in het Groot Handelsgebouw, waarvoor ik fotografeerde, ook voor huurders binnen het gebouw deed ik dat. Binnen deze opdrachten kreeg ik wederom vrijheid. De vakkrachten gaven de lessen, waardoor ik mij verder kon richten op het ontwikkelen van autonome fotografie.”
Symbolische leegte
Haar stijl had ze al vroeg te pakken. “Toen ik laatst op zolder mijn spullen van de Academietijd na lange tijd tegenkwam, herkende ik veel. Hetzelfde gevoel zit erin. Symbolische leegte, zo zal ik het werk van toen, op dit moment omschrijven.”
Ze volgde toen, op de Willem de Kooning Academie in Rotterdam, de richting Grafische vormgeving. “Fotograferen was als vak een onderdeel, al was ik daar reeds lang mee bekend. Ik noem het altijd ‘een trouwe vriend, die ik graag voor mezelf hield’.” Hier kwam vanaf 2013 verandering in. De tijd was kennelijk rijp. Haar werk werd in de herfst van 2013 geëxposeerd in een tentoonstelling in Galerie Frame in Amersfoort. Er werd gevraagd om een biografie bij het werk te voegen. “Op dat moment wordt je geconfronteerd met jezelf, je moet de reden van het fotograferen uitleggen en wat je wilt uitdragen met je werk. Het proces voelde overigens heel natuurlijk, de nadruk kwam te liggen op het autonome.”
Goede prints
Het sleutelmoment kwam toen ze haar foto’s zelf leerde printen. Na de overgang van analoge- naar digitale fotografie ontving ze geen goed geproduceerde prints meer van de foto-labs. Haar vrije werk was hierdoor naar de achtergrond geraakt. Zelf afdrukken in een doka deed ze al langere tijd niet meer. Een Rotterdamse fotograaf, nu woonachtig in Taiwan en inmiddels een bijzondere vriend, zag haar werk en vroeg of hij het mocht printen, op hoogwaardig fine art papier. ‘Ik vind het fijn wanneer je meekijkt’, zei hij haar. Beiden namen plaats achter computer en printer en langzaam kwam de (kleuren)print tevoorschijn. Als twee blije, nieuwsgierige kinderen snelden zij naar het raam/ daglicht. Het ouderwetse doka- gevoel was terug!
“Ik had het gevoel weer controle te hebben, samen met het fantastische gevoel van het communiceren via het beeld. Want dat deden we…” Ze gingen door met een hele serie, op een formaat van aanvankelijk A4 en vervolgens A3. “Hij heeft hierna nog enkele prints voor mij gemaakt en toen nam ik zijn printer over. Hij kocht een grotere. ‘Het gaat je geld, tijd en inkt kosten’, liet hij me weten. Mijn eerste zelfgemaakte print was een schot in de roos. Dat gaf me het vertrouwen verder te gaan in het experimenteren met diverse papiersoorten. En ik had nu mijn eigen prints als referentie voor de vaklabs voor het vervaardigen van prints op groot formaat.”
In feite is haar werkwijze die van een schilder, waarbij het uiteindelijke resultaat, de print, even belangrijk is als het fotograferen zelf. “Het kiezen van het juiste papier, de presentatie … Het hele proces is belangrijk. Het is het gevoel dat je zo goed als mogelijk wilt vertalen.”
Schilderen
Ze schildert sinds kort ook, althans, ze is bezig het vak onder de knie te krijgen. “Ik wil onafhankelijk zijn en overal kunnen werken. Met mijn apparatuur is dit lastig. Vooral tekenen kun je overal.”
Ze heeft altijd een schetsboekje mee voor onderweg, aangevuld met enkele schilderattributen voor op reis. “Dat combineert fantastisch met fotografie. Het voedt elkaar.”
Secret
De huidige tentoonstelling in Galerie 44 in Den Haag draagt de titel ‘Secret’. Jacobien tot slot: “Ik vind het belangrijk dat er een stukje geheimhouding blijft bestaan”.
https://www.jacobiendekorte.com/ https://denhaag.com/nl/locatie/26979/galerie-44
