De wereld van de Haagse kunstenaar, 117 - Mariska Mallee
De wereld van de Haagse kunstenaar, 117 - Mariska Mallee
Ik zag werk van Mariska Mallee bij de Haagse Kunstkring en bij Galerie Arti-Shock in Rijswijk. Bij Arti-Shock exposeerde ze haar werk samen dat van de keramiste Ellen Rijsdorp.
Een paar dagen later bezocht ik Mariska in haar atelier in het centrum van Rijswijk. In haar straat bevinden zich meer ateliers van collega-kunstenaars. Voor en achter me hangen diverse werken van haar.
De schoonheid van de aarde
Ze wil vooral een verhaal vertellen zegt ze. “Een positief toekomstbeeld van de aarde. De aarde en de mensen vormen een eenheid. De aarde functioneert circulair. Ik wil schoonheid van de aarde laten zien, hoe prachtig alles in elkaar grijpt.”
Mariska maakt zich zorgen om de aarde zoals die nu is. “Ik zie veel doemscenario’s. Vanaf de zeventiger jaren verslechtert het klimaat. Er is de oorlog, er zijn economische rampen. Ik zou graag iedereen wakker willen schudden, schouders eronder. De aarde blijft wel bestaan, maar of de mensheid blijft? Er is genoeg kennis om de aarde ook voor de mensen leefbaar en mooi te houden. Ik heb veel vertrouwen in de wetenschap en hoop dat die duurzame en circulaire maatschappij er gaat komen.”
Kaarten van de toekomst
Ze wil haar droom in haar schilderijen laten zien: een liefdevol toekomstbeeld van een duurzame maatschappij en het leven op aarde. Al tekenend en schilderend fantaseert ze over de toekomst aan de hand van de natuur en de wetenschap. Soms is ze teleurgesteld in mensheid, maar soms is ze ook positief. “Wetenschap is ook een soort kunst. Als ik erover gelezen heb, ga ik er een werk over maken.”
Geïnspireerd door de kunst van de Aboriginals, maakt ze kaarten van de toekomst. “Ik werk in vele lagen met structuren en verschuivende perspectieven. Ik creëer hiermee doorkijkjes, met ruimtelijkheid en beweging. Ik experimenteer constant met kleur, structuur en hoe het licht dit weerkaatst, hoe het geheel lijkt te bewegen en er een ‘onmogelijke ruimte’ ontstaat, die de zwaartekracht tart.”
Arise
We kijken naar het grote blauwe werk voor ons. ‘Arise’ is de titel. Het is een sleutelwerk, een werk waarin de fibonaccireeks is verwerkt. Je ziet vissen in een oceaan. Rechts is de spiraal van de Gulden Snede te zien. “Uiteindelijk zie je een mensfiguur. Ik gebruikte de techniek van de Aboriginals. De energie van stipjes en streepjes. Ik wilde een route maken van de toekomst. Laag over laag, met dieptewerking. Je wordt in het werk gezogen.”
Achter me hangt het werk ‘Green Tree City’, een stad in bomen. Het is gemaakt op olifantenpoep-papier. Dat gebruikt Mariska vanwege de duurzaamheid ervan. Ietsje verder hangen mono prints en linosneden. Hier zien we het bos, maar ook steden terugkeren, gecombineerd met vormen van microbiologie en de vormen van Ellen Rijsdorp. Ik zie ook een werk op ‘spijkerbroekenpapier’.
Het werk ontstaat al doende. “Ik denk in kleur, licht, lichtval en structuren. Ik experimenteer met mat versus glimmend, metaalverf en iriserende verf. Dan krijg je een gevoel van beweging. Dan wordt het werk, alhoewel het plat is, toch 3D, ruimtelijk.”
De Tekenacademie
Mariska wilde vanaf haar 6e jaar naar de tekenacademie. “Een tekendocent zag mijn werk. Mariska, jij hebt talent, jij moet naar de Tekenacademie!” Een van haar eerste herinneringen is dat ze op het behang zit te tekenen. Vanaf het moment dat ze een potlood kon vasthouden, was ze aan ‘t tekenen. “Ik kende geen kunstenaars, nou ja, ik tekende uit boeken werken van Rembrandt na. Ondanks dat ik goed was in exacte vakken zoals wiskunde, natuurkunde en scheikunde heb ik gekozen voor de academie. Ik ben nog steeds zeer geïnteresseerd in het universum en de kwantummechanica en alles wat daartussen zit. Wetenschap is mijn inspiratiebron.”
Sleutelmoment
Mariska heeft naast een sleutelwerk ook een sleutelmoment. Dat was in 2011, toen ze uit haar galerie Kunstraam https://www.kunstraam.info/ in Voorburg vertrok. “Ik was in 1982 afgestudeerd aan de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten Den Haag. De eerste jaren na de Academie was het een struggle, op de Academie had je niet geleerd hoe je het kunstenaarsleven aan moest pakken. Sinds 1985 ging ik schilderles geven in mijn atelier. Dat veranderde in 2003 met de galerie, waarin ik veel samenwerkte met andere kunstenaars. Ik was continu dingen aan het onderzoeken: religie, de mensheid, de natuur. De etalage van de galerie deelde ik met andere kunstenaars. Dan had je interactie. We organiseerden ook workshops en vertelden over ons werk. Soms was er muziek of dansen.”
Een andere inhoud
Toen ze vertrok uit KunstRaam kwam ze terecht bij de ‘Verlichting’, een bedrijfsverzamelgebouw, aan de Spoorlaan. Het was het oude Eneco-gebouw en opslagplaats van verkeersborden en straatverlichting van de gemeente Den Haag. “Ik ben in de oude tekenkamers gaan zitten. Ik was al bezig met het milieu, maar dat werd daar versterkt. Mensen waren bezig met recycling, duurzaamheid en ‘hacken voor het goede doel’. Er ontstond bij mij een soort activisme, het werk kreeg een andere inhoud. Ik ben nieuwe steden gaan verzinnen, op zee, in de woestijn. Een hele nieuwe stad die duurzaam, circulair is. Een beetje à la Constant Nieuwenhuis met zijn Nieuw Babylon. Ik was al vroeg een groot fan van hem. Terrasbouw tot heel hoog en schalen waarin je regen zou kunnen opvangen en bekleed met zonnepanelen. Ik had een expositie in Zoetermeer bij Galerie Terra, waar ik in contact kwam met architecten en stadplanners. We gingen discussiëren. Moeten we Palenstein niet platgooien en een prachtige stad ontwikkelen? Ik begon met het Mandela station, kon dat niet een broeikas worden? Het was een kwestie van verder kijken en groter denken. Moeten we niet af van eigendom? Ruimte delen en samenwerken. Zelfs dacht ik over het afschaffen van geld. Doordat ik dit doe, blijf ik blij en hoopvol. Al die rare wereldleiders, hoe zal de toekomst eruitzien? Ik heb er een schilderij over gemaakt.”
Sinds dat sleutelmoment heet al haar werk ‘What’s Next’. De afzonderlijke werken hebben daarnaast wel een eigen titel.
Een nieuwe stad in de bomen
“Het werk laat mijn droom zien. Met verschuivende perspectieven, gestapelde transparante lagen, iriserende bewegende en verschuivende kleuren. In deze gemengde techniek probeer ik zoveel mogelijk duurzaam te werken door onder andere het hergebruik oude doeken en collages van oud werk.”
Mariska tot slot: “Als ik met mijn hond door het Rijswijkse bos wandel op weg naar mijn atelier geniet ik van het ritme van de kaarsrechte bomen. Van de lichtval tussen de bladeren en ’s winters in de takken, de dansende lichtjes op de boomstammen, het vochtige en koele, de geur van de aarde en het groen. Wat moet het heerlijk zijn om een boomhut te hebben en de zon te zien opkomen of ondergaan. Je zou een nieuwe stad kunnen bouwen in, om en met de bomen. De natuur is leidend.”
Afbeeldingen
1) Arise, 2) bomenstad olifantenpoeppapier, 3) regenvangers, 4) drijvende stad, 5) Universum, 6) Zoetermeer, 7) Barcelona, 8) Colorfield, 9) collage toekomstige steden, 10) Keramiek schetsen, 11) Stad in bos, 12) Stad in bos 2, 13) wonen in bos, 14) Mariska Mallee
https://mariskamallee.nl/
https://arti-shock-rijswijk.nl/kunstenaar-mariska-mallee-63
https://haagsekunstkring.nl/index.php/cb-profile/1965-mariska-mallee
