De wereld van de Amsterdamse kunstenaar, 88 - Birgitt Busz

De wereld van de Amsterdamse kunstenaar, 88 - Birgitt Busz

Birgitt Busz maakt fascinerend en kleurrijk werk, waarin talrijke transformaties van mensen in dieren en dieren in mensen plaatsvinden. Ze maakt tekeningen, collages, schilderijen en installaties. Daarin neemt ze de kijker mee in haar twijfels, ideeën en associaties.

Op een dinsdag in maart bezoek ik haar in haar atelier in de Amsterdamse Staatsliedenbuurt. Ik hoor jazzmuziek – Jimmy Scott – en kijk om me heen. Aan de muur meteen rechts hangt een prachtige ballonnen tekening. De ballonnen – in de kleuren geel, oranje en rood – hangen boven een bonte verzameling personages, waarvan sommige meer naar het menselijke en andere meer naar het dierlijke neigen. Zo is er een schaapachtig type, een hondachtig type, Japansachtige manga kinderen. Ter borsthoogte van de hond koekeloert door een ritssluiting een verbaasd mensengezicht. Het doet denken aan het surrealistische van Jeroen Bosch!

Alle figuren kijken verbaasd de wereld in. 'Waarom vieren we ook alweer feest?' lijken ze te denken.  

Tekenen op foto’s

Aan dezelfde wand zie ik de een foto van de cocker spaniel, die ik eerder ter sprake kwam toen ik Harrie Blommesteijn interviewde. Harrie is de echtgenoot van Birgitt. Ik zag tekeningen van carnavaleske figuren op Harrie’s benzinestation foto’s in de benzinestation expo in de WM Gallery in Amsterdam, een paar maanden geleden en die bleken van Birgitt te zijn.

Ze heeft het meer gedaan, tekenen op zijn foto’s. Eentje staat er links voor me. Het zijn intrigerende combinaties, het vage van de foto’s samen met de cartooneske tekeningen vormen een verrassend image. Het is een voorbeeld van de manier waarop ze materialen en technieken onderzoekt.

Over grenzen heengaan

Birgitt Busz is In Berlijn geboren en groeide op in de tijd dat de stad zich als een westelijk eiland in de DDR bevond. Ze kon de grenzen van de stad niet overschrijden. In 1961 werd de Berlijnse muur gebouwd die dwars door de stad liep. Dat gaf een gevoel van benauwenis. “De stad was gedeeld in Oost en West, in kapitalisme en communisme, in goed en fout. Het was een politiek speelveld, een speelveld tussen Amerika en Oost-Europa. Je kon er niet uit, tenminste: niet uit het Oostdeel. De grenzen waren herkenbaar en je kon er alleen maar in gedachten overheen stappen.”

Ze besloot om van Duitsland naar Nederland te verhuizen. Dat was wel wennen. Want hoewel Nederland en Duitsland dichtbij elkaar liggen, zijn het toch andere culturen.

Het eiland Ttigrib

Rechts liggen op een tafel grote tekenvellen met tekeningen in zwart-wit, soms wat kleur en collages erbij, en hier en daar korte teksten, waarmee hele verhalen verteld worden. Al die verhalen komen voort uit een concept, het eiland Ttigrib. Ideeën over het moderne leven, mythen en legenden komen tot daar tot leven. Er zijn ook diverse futuristische uitstapjes te zien. ‘reizend naar het eiland Ttigrib’ is de volledige titel met als ondertitel “an Ocean of Lemonade or the Trouble with living in Times of Fulfilled Utopias”. Dit verwijst naar de Franse filosoof Fourier die bedacht dat als de ideale maatschappij gerealiseerd was, de oceaan geen zout water meer bevatte, maar limonade.

Ze bedacht een mystiek eiland waar geen machtsstrijd wordt gevoerd, maar schoonheid wordt gecreëerd en waar wordt nagedacht. Een eiland voor kunstenaars en filosofen. Maar zelfs op zo’n eiland kan de menselijke feilbaarheid ontkiemen.

Beroemde mensen aan de bar

Het eiland is niet alleen op de grote tekenvellen te zien, maar ook op de kleinere kleurrijke schilderijen en in een boekje ‘Isle of Ttigrib’. Draai de letters van de naam om en Birgitt komt tevoorschijn. In het boekje staan zwart-wit tekeningen van de overvloedige flora en fauna van het eiland. Er wonen mensen op het eiland, het zijn filosofen en kunstenaars met hun kinderen. Toeristen mogen het eiland voor een dag bezoeken. Ze gaan naar de ‘Hangende Tuinen van Minte’ waar de heerlijke ingrediënten voor de ‘Moleculaire Keuken’ vandaan komen waar ze later van genieten  bij een goed glasViognier. Midden op het eiland bevindt zich een hoge berg en er is ook een grote waterval. Er is een onderaardse stad waar zich spoken bevinden. Bij de haven zijn verborgen ruimtes, waar je soms beroemde mensen aan de bar ontmoet als Duchamp, Max Ernst, Frida Kahlo, Rousseau en wie weet: de maîtresse van een beroemde filosoof.

De dark side

Het concept van het eiland is zo veelomvattend dat Birgitt er al haar ideeën in kwijt kan. Het is niet alleen rozengeur en maneschijn op het eiland. Op diverse schilderijen en op de tekeningen zijn vervaarlijke mens/dieren of dier/mensen te zien. Er hangt nogal eens een onheilspellende sfeer. De dark side van het leven – een essentiële component van het werk - is onder meer te zien op een schilderij van een draakachtig paars wezen en kopjes van monsters onder een stralende zon. Ook in de verzameling glazen stolpen met genetisch gemanipuleerde dieren van het eiland komt het onheilspellende terug. Ze maakte een uitgebreide installatie van die in zijn geheel in meerdere galerieën is tentoongesteld.

Birgitt is filosofisch zeer geïnteresseerd. Ze komt regelmatig bijeen met een leesclub met kunstenaars en filosofen waarin boeken van filosofen als  Nietzsche, Sloterdijk, Thijs Lijster en Arnold Heumakers aan de orde komen. In haar werk is ze verder geïnspireerd door kunstenaars als Murakami, David Hockney, Caspar David Friedrich, Luc Tuymans en Peter Doig.

Creative director  

Birgitt Busz begon in de jaren ’90 als abstract schilder. In de jaren zeventig had ze op de Kunstacademie van Hannover gestudeerd en was vervolgens vijf jaar docent kunst en visuele communicatie op een gymnasium. Eind jaren zeventig verhuisde ze naar Amsterdam en ging daar aan de slag bij verschillende Amerikaanse reclamebureaus. Ze is zowel art director als creative director geweest. “Ik leerde ijverig Nederlands, maar iedereen sprak Engels op die reclamebureaus.”

Eind jaren ’90 werd ze zelfstandig en koos ze voor de vrije kunst. “Ik zocht mijn thema, mijn concept. In het thema moest het hele leven zitten, van geboorte tot dood.”

Ze heeft sindsdien diverse tentoonstellingen gehad, solo- en groepsexpo’s, ook in het buitenland, bijvoorbeeld in Californië, waar ze regelmatig naar toegaat. Veel van haar inspiratie doet ze op tijdens haar reizen.  Zo ontstond de speciale reeks ‘It never rains in California’ met als thema het kleurrijke landschap daar. Maar ook heeft Birgitt een scherpe kijk op de ontwikkelingen in de wereld, resulterend in series als  ‘Panic in Paradise” en ‘Love Hurts’.

Afbeeldingen

1) kinderen, 2) hangende tuin 2, 3) filosofen 2, 4) an ocean of lemonade, 5) übermahlung #2, 6) ode an Klimt, 7) toen Van Gogh nog beide oren had, 8) Angst beflügelt mich, 9) einsturzenden neubauten, 10) hell or high water, 11) the last polar bear, 12) the last waterhole, 13) Let's Party  50x70 cm, 14) Birgitt Busz           

http://www.busz.nl/
https://www.instagram.com/birgittbusz/
https://www.saatchiart.com/birgittbusz

 

Circa:
Nee

Reageren

  • 1
  • 2
  • 3
  • 4
  • 5
Aantal stemmen: 0