Sint-Martinusbasiliek

Horizontal tabs

Beschrijving

Sint-Martinusbasiliek

Rond 635 werd in Halle het eerste kerkje gebouwd door Woubert en Berthilde. Woubert was domesticus aan het hof van de Merovingische koning Clotharius II en hij was heer van het landgoed van Halle. Het kerkje is vermoedelijk gebouwd nabij een waterput en een boom waar volgens de overlevering een beeld van Onze-Lieve-Vrouw zou gehangen hebben. Wanneer in 1267 het beeld van Onze-Lieve-Vrouw aan Halle geschonken wordt is er reeds een bloeiende bedevaart.  Samen met het gunstige politieke klimaat onder Albrecht van Beieren resulteerde dit in de bouw van een grote kerk vanaf 1341. De periode 1340 – 1410 wordt door historici als een hoogtepunt aanzien in de ontwikkeling van de stad Halle. Met de bouw van de kerk in Brabantse gotiek als summum.

De Kerk en het stadsbestuur waren zeer nauw betrokken bij deze werken. In 1410 waren de bouwwerken aan de Sint-Martinuskerk voltooid. Pierre D’Ailly, bisschop van Kamerijk, wijdde de kerk in 1410. De kerk kreeg als patroonheiligen de Heilige Martinus, de Heilige Gertrudis en de Heilige Catharina.

Het beeld van Onze Lieve Vrouw van Halle

De schenking van dit Mariabeeld past in de gestage Christelijke boetsering van het Middeleeuwse Europa. Terwijl graven en hertogen veroveringstochten leiden, toernooien voeren en burchten oprichten, stichten hun echtgenotes parochies, kloosters, abdijen  en hospitalen. Zo plant Aleyde van Avesnes, de moeder van de nog niet erkende nieuwe graaf van Henegouwen, in het jaar 1267 dit unieke Mariabeeld in Halle dat nog geen stadje is en waar een primitieve verering bestaat nabij een venerabele boom.

Een Maaslandse kunstenaar heeft rond het jaar 1250 in notelarenhout dit beeld van amper een meter hoog gesneden waarin hij  een jonge moeder afbeeldt die, op een eenvoudig bankje gezeten en gekleed in sierlijk-gedrapeerde tuniek, haar linker moederborst aanreikt aan een gretig en speels jongentje. Zijn kunstwerk wordt nadien opgesmukt met kleuren en symbolen die elk een mystieke of heraldische betekenis hebben. Een heldere bergkristal op de borst van de moeder verwijst naar de maagdelijke geboorte. Een gelijke bergkristal op het kinderborstje verwijst naar de goddelijkheid van het knaapje.

Ontelbare drommen pelgrims vinden geleidelijk de weg naar dit beeld dat dra als “wonderbeeld” wordt betiteld.  In uiterlijke tekenen geven de pelgrims uiting van hun hoop, hun verlangen en hun verering.  Geleidelijk wordt het houten beeld omkleed met een koningsmantel en een sierlijke kroon. Een voetstuk onder het beeld, een breed-opengespreide mantel en een rijkelijke kroon vervormen het beeld van de zittende jonge moeder, tot het beeld van een statig voortschrijdende koningin met een scepter in de hand. Een kleine kroon aan haar zijde herinnert aan het kleine jongentje dat verstikt onder haar mantel.

Omdat het stadje tweemaal (in 1489 en 1580) niet ingenomen wordt door vijandelijke  legers, voeren dankbare Hallenaren kanonballen als herinnering naar de kerk en laten die afbeelden op prenten. De nieuwe technische mogelijkheden hebben deze gewijzigde gestalte van het beeld gedurende eeuwen alom verspreid in prenten, vaantjes en medailles.

Gedurende meer dan 600 jaar hebben miljoenen pelgrims -edelen en eenvoudige vromen- de Godsmoeder vereerd in de Lievevrouwekapel in de Noordbeuk van de kerk. Maar in 1866 wordt het venerabele beeld getransporteerd naar een hoge troon in de middenbeuk van deze St.-Martinuskerk.

De eeuwenlange omkleding van het notelaren beeld heeft een zware tol geëist. Vermolming heeft toegeslagen. Aan het hoofd van de moeder en van het kind zijn zelfs delen weggesneden om de kronen te kunnen vasthechten. Het ingetogen voorname aangezicht van de moeder is uitdrukkingloos geworden. De kleuren die nog zichtbaar waren in 1899 zijn heden nog nauwelijks te bespeuren. Kaarsenwalmen en restauratiebaden hebben het beeld volledig zwart gemaakt.

Vanaf 1986 wordt het fragiel geworden originele beeld niet meer verplaatst maar wordt een robuuste eikenhouten kopie in processies gedragen. De moderne beeldhouwer was verplicht tot een minutieuze kopie, maar vermits van het nobel aangezicht nog nauwelijks iets te bespeuren valt, mocht hij zich voor dit belangrijk detail een eigen invulling veroorloven.

Om de basiliek niet door kaarsroet te bevuilen, worden vanaf het jaar 2000 in een Zuidelijke zijkapel votiefkaarsen gebrand voor een plaasteren beeld van Onze Lieve Vrouw van Halle. 

Adres

Grote Markt
1500 Halle, België

Telefoonnummer

0477568501

Facilities

Reageren

  • 1
  • 2
  • 3
  • 4
  • 5
Aantal stemmen: 0