Het Ontvangershuis is het oudste woonhuis in Assen. In de zeventiende eeuw woonde en werkte hier de belastingambtenaar van Assen. In 1809 besloot koning Lodewijk Napoleon tijdens een overnachting in het huis dat Assen stadsrechten kreeg.
Het Ontvangershuis, gelegen aan de Brink, behoorde oorspronkelijk tot het klooster Sancta Maria de Campe. De kloostergemeenschap kwam in de dertiende eeuw naar Assen. Mogelijk was het huisje in gebruik als priesterwoning.
Oude fundamenten
Het huidige pand staat er vanaf 1698. Bij de stadsbrand van 1676 werd het oorspronkelijke huisje grotendeels verwoest. Het vijftiende-eeuwse keldergewelf is echter bewaard gebleven.
Belastingkantoor
Vanaf de zeventiende eeuw was het huis in gebruik van de ontvangersgeneraal – ofwel belastinginspecteur – van Drenthe. Nadat de ontvangers veelal ergens anders in de provincie woonden, werd het huis vooral als belastingkantoor gebruikt. Ook werd vanaf die tijd het huis gebruikt als logeerhuis voor hooggeplaatste gasten zoals stadhouders.
Stadsrechten
In 1809 is het huisje opgeknapt voor het bezoek van koning Lodewijk Napoleon. Hij logeerde in het Ontvangershuis tijdens zijn bezoek aan Drenthe. Hier besloot hij het dorp Assen tot stad te maken.
Lodewijk Napoleon gebruikte de stadsrechten om belangrijke steden onder controle te krijgen of houden. De koning benoemde de leden van het stadsbestuur. In Assen waren dat familieleden en vertrouwelingen van landdrost Petrus Hofstede. Assen zou zijn benoeming gebruiken om zich de hoofdstad van Drenthe te kunnen noemen.
Meisjesschool en museum
Vanaf het midden van de negentiende eeuw tot 1888 was hier een meisjesschool gevestigd. Na een reeks van particuliere eigenaren, waarbij het huis zelfs was gesplitst, werd het in 1955 aangekocht door de provincie Drenthe. Tussen 1957 en 1959 werd het gerestaureerd, waarna het in gebruik werd genomen door het Drents Museum. In het huis zijn tegenwoordig diverse stijlkamers ingericht.
