Den Haag - het Spui

Horizontal tabs

Beschrijving

Het Spui was tot de 19e eeuw een zeer belangrijkse waterweg voor Den Haag. De gracht is in de 14e eeuw aangelegd en liep vanaf de Hofvijver, via de Hofsingels naar de Vliet, een oorspronkelijk voor een deel door de Romeinen gegraven kanaal. Op het punt waar de twee Hofsingels in het Spui stroomden lag de Kapelsbrug.

Diverse dwarskanalen, weterings en riviertjes liepen parallel met de kustlijn en kruisten het Spui: De Schenk, de Wetering en de Laak. Langs het Spui ontstonden de eerste 'arbeiderswijken' van Den Haag. Tegenover het huidige stadhuis lagen de Lange Gracht en de Voldersgracht en daaromheen ontstond na 1600 een grote Joodse buurt.

Begin 17e eeuw lieten de bestuurders van Den Haag nieuwe grachten graven die aansloten op het Spui : de Statengracht (nu Ammunitiehaven), de Middelstegracht (nu Schedeldoekshaven), de Turfgracht, de Amsterdamse Veerkade en de brede haven van de Zuid Singelsgracht (nu Bierkade).

Gezellige buurt

Het kaartje is omstreeks 1680 getekend. De Amsterdamse Veerkade  is linksonder zichtbaar. Daar iets boven ligt rechts van het Spui de Middelgracht (Schedeldoekshaven). Daar boven zien we de Turfmarkt en de Houtmarkt bij de Turfgracht en links daarboven de Lange Gracht met haar vele zijtakken. De brede straat die daarboven zichtbaar is, is de voormalige Voldersgracht, die al in 1640 gedempt werd. Helemaal bovenaan zien we de Hofsingels. De Spuipoort is duidelijk zichtbaar. Vanaf het Malieveld, ‘een 'litteken' uit de 80-jarige oorlog’, liep de Herengracht, via de Pauwengracht (Fluwelenburgwal), Wijnhaven (of Nieuwmarkt) en de Turfhaven naar het Spui toe.

De Spuibuurt was een hele gezellige buurt. De bewoners waren er echter veel minder welvarend dan de Hagenaars die letterlijk hogerop woonden op de Duinwal bij het Kasteel. Het Spuigebied was het Den Haag dat veel bezoekers van de stad zelden te zien kregen. Toch woonden er veel beroemdheden rond het Spui : schilders, schrijvers en architecten. Langs de Amsterdamse en de later gegraven Stille Veerkade woonden ook redelijk welvarende Hagenaars.

Het beroemdste monument aan het Spui is de Nieuwe Kerk uit 1649. Dit is een prachtig classicistisch gebouw met barokke kenmerken. Ooit lag de Nieuwe Kerk op een T-kruising van Spui en Turfhaven. Die twee grachten zijn er niet meer en nu ligt de kerk een beetje verloren tussen de nieuwbouw.

Mozart en Marx

Mozart was twee maal in Den Haag, hij logeerde met zijn familie in Hotel 'Ville de Paris' aan de Wijnhaven en later verbleef hij met zijn ouders en de rest van het gezin aan het Spui. In 1765 gaf hij een concert in Paleis Noordeinde. Het hotel en het huis waar hij logeerde zijn gesloopt. Wat rest is een gedenksteen aan het Spui, hoek Kalvermarkt.

In 1872 was Karl Marx in Den Haag, hij verbleef in het hotel ‘De Zeven Kerken van Rome’ aan het Spui, midden in het havenbuurtje van Den Haag. Ook dit hotel bestaat niet meer, er voor in de plaats kwam nieuwbouw, met enigszins, heeel in de verte,  op de oudbouw lijkende gevels.

Toen men tussen 1861 en 1904 tot demping van het Spui en de meeste dwarsgrachten overging, stierf de hele buurt een langzame dood. Ook de bouw van een Stadhuis en de aanleg van een groot nieuw plein hebben de buurt niet kunnen redden. Er is maar één redding mogelijk en dat is de terugkeer van het water, niet omdat je daarmee terugkeert naar 'vroeger', maar omdat het dan een aantrekkelijker woon- en verblijfgebied wordt. 

Spui open

Het zou goed zijn als het Spui weer gedeeltelijk wordt opengelegd, inclusief de Veerkades. De trams moeten dan ondergronds van het Zieken tot voorbij de Amsterdamse Veerkade. Dat kost éénmalig ontzettend veel, maar levert ook heel veel op. De oude grachtenpanden staan er veelal nog en langs het water zal een welvarende, gezellige woonwijk ontstaan : dicht bij het stadshart, het culturele centrum en het Stadhuis. Het is prachtige kans voor dit stuk van Den Haag.

Adres

Spui
2511 BM gravenha

Telefoonnummer

070-3622700

Facilities

  •  
  •  
  •  
  •  
  •  

Tags

Reageren

  • 1
  • 2
  • 3
  • 4
  • 5
Aantal stemmen: 2