Wonderkamers van het Rotterdams Koloniaal verleden
Wonderkamers van het Rotterdams Koloniaal verleden
Deze zomer presenteert Kunsthal Rotterdam in samenwerking met Museum Boijmans Van Beuningen [H]erkennen Herbouwen – Wonderkamers van het Rotterdams Koloniaal verleden. De tentoonstelling is als een totaalinstallatie samengesteld door kunstenaar patricia kaersenhout ter gelegenheid van het Herdenkingsjaar Slavernijverleden, met interventies van vijf opkomende kunstenaars.
Historische objecten uit verschillende museale collecties en archieven van de stad Rotterdam worden in vijf wonderkamers op associatieve wijze aan hedendaagse kunstwerken gekoppeld. Daarnaast illustreren familie-eigendommen en persoonlijke verhalen van Rotterdammers de erfenis van de slavernijgeschiedenis van de stad. Zo ontstaat er een verrassende kijk op het veelal nog onbekende koloniaal verleden van Rotterdam en de doorwerking ervan in het heden en de toekomst.
Schatkamers voor wonderbaarlijke voorwerpen
De installatie in de Kunsthal is geïnspireerd op Europese wonderkamers, ook wel rariteitenkabinetten genoemd. Deze waren populair in de zeventiende en achttiende eeuw en worden beschouwd als voorlopers van moderne musea. De wonderkamers dienden als schatkamers voor exotische en wonderbaarlijke voorwerpen zoals opgezette dieren, schelpen, schilderijen en wetenschappelijke instrumenten die werden verzameld in een tijd van toenemend contact met verre oorden. Deze objecten verwijzen naar de nationale trots, militaire glorie en economische voorspoed uit die tijd en hebben bijgedragen aan het westerse perspectief op de wereld. Maar achter de objecten schuilen ook thema's zoals oorlog, armoede, racisme, mensenhandel en dwangarbeid.
Met werken van vijf opkomende kunstenaars
In de tentoonstelling draait gastcurator patricia kaersenhout het perspectief om en presenteert de dominante westerse cultuur als een curiositeit. Ze onderzoekt waarom het moeilijk is de keerzijde van het kolonialisme en de erfenis ervan, racisme, bespreekbaar te maken. Kunstenaars Bouba Dola, Tommy van der Loo, Devika Chotoe, Aqueene Wilson, Ada M. Patterson creëren nieuwe werken als interventies voor deze kunstinstallatie en schrijfster en antropoloog Gloria Wekker schrijft gedichten. Ze bieden hiermee andere perspectieven en dagen het publiek uit om op een andere manier naar het Rotterdamse koloniale en slavernijverleden te kijken.
Persoonlijke verhalen over impact kolonialisme
In een hyperdiverse stad als Rotterdam heeft een op de acht inwoners een tot slaaf gemaakte voorouder. Met de presentatie van familie-eigendommen die verband hebben met het koloniaal verleden en persoonlijke verhalen van Rotterdammers die zijn verzameld in samenwerking met Verhalenhuis Belvedère, zet de tentoonstelling aan tot verdere reflectie. Deze verhalen en objecten worden tentoongesteld in kasten die hiervoor beschilderd worden door kunstenaar DOMINIQUE. De kasten worden na de tentoonstelling geveild waarna de opbrengst ervan wordt geschonken aan het Comité Van Ver Gekomen. De totaalinstallatie in de Kunsthal laat zien dat racisme doorwerkt in het heden en de toekomst van de stad. Het koloniale en slavernijverleden is een gedeeld verleden en gaat niet alleen over nakomelingen van tot slaaf gemaakte mensen, maar over ons allemaal.
Samenwerking
[H]erkennen Herbouwen is een samenwerking van Kunsthal Rotterdam en Museum Boijmans Van Beuningen.
Afbeeldingen
1) Jacob Spoel, Portret van Anthony van Hoboken (1756-1850), 1840 -1845 © Courtesy of the artist and Museum Rotterdam, 2) Gauri Malhoe, Protestbord of actiebord Black Lives Matter: “Colonial history / is Dutch history / educate the people!”, 2020 © Courtesy of the artist and Museum Rotterdam, 3) Jan Davidsz. de Heem Stilleven met ham, kreeft en vruchten, circa 1652 © Courtesy of the artist and Museum Boijmans Van Beuningen, 4) Roy Lichtenstein, huilende vrouw, 1963, Museum Boijmans van Beuningen, 1200x630, 5) boek Het koloniale verleden van Rotterdam
