Playmobil, 40 jaar speelplezier in het Museum van de 20e eeuw in Hoorn

In 1974 startten de eerste PLAYMOBIL-figuren al lachend hun loopbaan. Intussen hebben ze miljoenen kinderharten veroverd. En nog heel veel meer mensen hebben er in hun jeugd mee gespeeld. De tentoonstelling PLAYMOBIL, 40 jaar speelplezier in het Museum van de 20e Eeuw is een spectaculaire belevenis, voor jong en oud.

Het hoogtepunt van de tentoonstelling vormen de reusachtige, uitgewerkte landschappen, waarin verschillende complete Playmobil-leefwerelden worden weergegeven. Drie grote zalen zijn ingericht voor deze tentoonstelling. De grote landschappen transformeren de vitrines van het museum in echte speelwerelden en laten kinderen wegdromen naar een Playmobil-wereld van piraten, ridders, draken en prinsessen.

Nieuw speelconcept

Verder ontmoet je op de tentoonstelling levensgrote Playmobil-figuren. Met hun grootte van 160 cm staan ze oog in oog met de bezoekers. Er is genoeg te doen. Zo zijn er overal speelplekken en andere activiteiten en je kunt jezelf onsterfelijk maken op verrassende fotoplekken. Ook zijn er kunstwerken van Playmobil opgesteld. Bijzonder is een machine die een echt Playmobil-figuurtje maakt. Dus het is niet alleen maar kijken, maar ook doen en ervaren. Kinderen kunnen zich onderdompelen in een droomwereld.

Het populaire speelgoed komt van het familiebedrijf Geobra Brandstätter uit Zirndorf. Deze firma kan terugkijken op andere grote successen. Zo lanceerden ze in 1958 de Hoelahoep. Begin jaren ’70 bedacht Hans Beck, hoofd van de afdeling Ontwikkeling, de Playmobil figuren en creëerde daarmee een nieuw speelconcept. Nu, na vele jaren heeft de firma meer dan 2,7 miljard speelfiguren geproduceerd.  

Kindertekeningen

Hans Beck merkte op dat kinderen, wanneer ze figuren tekenen, het hoofd op een bijzondere manier afbeelden. Het hoofd is groot en rond. Het gezicht is eenvoudig en vrolijk. Door zijn speelfiguren zo vorm te geven konden kinderen zich makkelijk inleven en konden de figuren in diverse speelsituaties worden gebruikt.

In 1974 werden de 7,5 cm grote kunststof-speelfiguren gepresenteerd op de internationale Speelgoedbeurs in Nürnberg. De ontwerper had niet kunnen vermoeden hoe het uit zou pakken. Het vernieuwende is het menselijke aspect. De neutrale figuren krijgen aan de hand van accessoires een eigen identiteit. Er zijn mannen, vrouwen, kinderen, baby’s en dieren, maar ook voertuigen en gebouwen. De hele wereld in miniatuurformaat. De fantasie van de kinderen die ermee spelen maakt het compleet.  

Rembrandts Nachtwacht

Kinderen leren samenspelen, het verwerken van emoties en het ontwikkelen van vaardigheden die de basis vormen van hun leercapaciteit. In het museum zijn vele speelplekken met daarin speelsets. In de populaire cultuur wordt er met een knipoog gerefereerd naar Playmobil. Er zijn enkele afbeeldingen te zien zoals een werk van Andy Warhol en Rembrandts Nachtwacht  met de schutterij bestaande uit Playmobilfiguren.

Het eerste Playmobil-figuur uit 1974 had een eenkleurig lichaam, onbeweeglijke handen, en een vriendelijk lachend gezicht. Er was een ridder, een bouwvakker en een indiaan met een beperkt aantal accessoires. Pas op het einde van de beurs kwam er reactie. Een order van een Nederlandse speelgoedgroothandel gaf de aanzet tot het wereldwijde succesverhaal.  

Van bouwvakker naar dameskapper

Toen de figuurtjes meer beweeglijkheid kregen, bijvoorbeeld met de grijpfunctie van de handen, betekende dat een flinke stap vooruit. De figuurtjes konden ook van de ene wereld naar de andere overgeheveld worden, bijvoorbeeld van bouwvakker naar dameskapper. Aanvankelijk werden alleen mannelijk figuren geproduceerd. In 1976 kwamen de eerste vrouwelijke figuren en vijf jaar later de 5,5 cm grote kinderen en baby’s. En daarna kwamen de planten, dieren, voertuigen en gebouwen.

In al die tijd bleef een ding hetzelfde: het glimlachende gezichtje. Het huidige assortiment is veelzijdig: sportief, minder sportief, vrouwen met topjes en lange broeken.  Tot het eind van zijn loopbaan in 1999 ontwierp Hans Beck met een team van 50 ontwerpers een veelvoud van speelwerelden op basis van de Playmobil-figuur.

In 2008 had het Museum van de 20e Eeuw de eerste Playmobil expositie in de Benelux. Meer dan 50.000 bezoekers zagen de expositie. Sinds enkele jaren is het museum verhuisd naar een andere, grotere locatie: de voormalige gevangenis op het Oostereiland bij de haven van Hoorn. Nu zijn er maar liefst drie zalen ter beschikking voor de jongste Playmobil expositie.