Mauritshuis toont onbekende kant van Jan Steen

Tijdens de tentoonstelling Jan Steen vertelt toont het Mauritshuis in Den Haag een selectie van de mooiste historiestukken van Jan Steen. Deze 17de-eeuwse Hollandse kunstenaar is vooral bekend als schilder van scènes uit het dagelijks leven, de spreekwoordelijke ‘huishoudens van Jan Steen’.

Maar hij heeft ook heel andere onderwerpen geschilderd: verhalen uit de bijbel, de klassieke mythologie en de oudheid. Van 15 februari tot en met 13 mei 2018 laat het Mauritshuis aan de hand van 21 schilderijen zien dat Steen een veelzijdig en ambitieus kunstenaar was met een scherp oog voor humoristische verhalen en anekdotes.

Onderbelicht oeuvre 

De tentoonstelling Jan Steen vertelt gaat over het minder bekende deel van het oeuvre van Jan Steen: de historiestukken. Tot halverwege de 18de eeuw hoorden de historiestukken tot Steens duurste schilderijen. Daarna nam de waardering af, waarschijnlijk omdat het kluchtige karakter van zijn voorstellingen steeds verder af kwam te staan van de heersende smaak. Het is niet overdreven te zeggen dat tot op de dag van vandaag de historiestukken een miskend onderdeel van Steens oeuvre vormen.

Steen bracht een breed scala van dikwijls originele onderwerpen in beeld, gekozen uit de bijbel, apocriefe geschriften en klassieke mythologie. Verhalen uit deze bronnen werden in zijn tijd ‘historiën’ genoemd. Er zijn tegenwoordig nog zo’n vijfenzeventig historiestukken van Steen bekend, ongeveer een zesde van zijn oeuvre.

Het zijn verhalen vol verdriet, verraad en verleiding die Jan Steen op eigen dubbelzinnige wijze tot uitdrukking brengt. Net als in zijn genrestukken besteedt Steen in zijn historiestukken veel aandacht aan de interactie tussen de figuren en drijft hij de spot met het gedrag van zijn hoofdpersonen.

Mauritshuis en Jan Steen 

In het Mauritshuis wordt veel aandacht besteed aan Jan Steen die wordt beschouwd als één van de belangrijkste schilders uit de Hollandse Gouden Eeuw (naast Rembrandt, Vermeer en Hals). Het Mauritshuis bezit vijftien schilderijen van Jan Steen. In 2011 kon het museum zijn omvangrijke Steen-collectie uitbreiden met het eerste historiestuk: Mozes en de kroon van de farao.

Dat zich tot dan toe nog geen historiestuk in de collectie bevond is tekenend voor het gebrek aan waardering dat dit deel van Steens oeuvre lange tijd ten deel is gevallen. De aankoop vormt nu de aanleiding voor de tentoonstelling die een bijzonder licht werpt op het veelzijdige kunstenaarschap van Jan Steen.

Tijdens de tentoonstelling zullen in het museum de eerste resultaten worden gepresenteerd van het materiaaltechnische onderzoek naar Jan Steen dat het Mauritshuis sinds enkele jaren samen met Shell als Partners in Science uitvoert. In het onderzoekslaboratorium van Shell onderzoeken restauratoren van het Mauritshuis samen met specialisten van Shell de pigmenten van Jan Steen. Doel van het onderzoek is om meer inzicht te verwerven in Steens schildertechniek en in de chronologische ontwikkeling van zijn oeuvre.

Afbeeldingen

1) Jan Steen, Mozes en de kroon van de farao, c.1670, Doek, 78 x 79 cm, Mauritshuis, Den Haag, 2) Jan Steen, Simson en Delila, 1668, Doek, 67,5 x 82 cm, Los Angeles County Museum of Art, Gift of the Ahmanson Foundation, 3) Jan Steen, Lot en zijn dochters, c1665 - 1667, Doek, 86 x 69 cm, Städtische Wessenberg-Galerie, Konstanz   

https://www.mauritshuis.nl/nl-nl/ontdek/tentoonstellingen/aankomende-tentoonstellingen/