A Chinese Journey: The Sigg Collection in Den Bosch
Met meer dan 2.400 werken van zo'n 400 kunstenaars is de Collectie Sigg de grootste verzameling van Chinese hedendaagse kunst ter wereld. In de groots opgezette tentoonstelling A Chinese Journey: The Sigg Collection toont Het Noordbrabants Museum van 17 maart tot en met 8 juli 2018 een vijftigtal topstukken uit deze verzameling, kunstwerken die werden vervaardigd in de jaren 2004-2017.
Het is de eerste keer dat een dergelijk omvangrijke selectie uit deze wereldberoemde kunstverzameling in Nederland te zien is.
Andere kijk op de werkelijkheid
In A Chinese Journey worden bezoekers meegenomen op ontdekkingsreis door China. De drie hoofdthema’s van de tentoonstelling zijn de traditie, de spiritualiteit en de hedendaagse maatschappelijke en politieke situatie in China. De getoonde schilderijen, sculpturen, foto’s en video-installaties geven een indruk hoe Chinese kunstenaars zich verhouden tot hun verleden, heden en toekomst en hoe zij daarin verschillen van westerse kunstenaars. Dat verschil is ook wat de Zwitserse verzamelaar Uli Sigg (Luzern 1946) fascineert. Voor hem bestaat de voornaamste aantrekkingskracht van de Chinese cultuur uit hun andere kijk op de werkelijkheid. Hij illustreerde dit in een interview als volgt: ‘Op bijna elk vraagstuk hebben de Chinezen een ander antwoord gevonden. Wij eten met een vork, zij met stokjes. Het is het echte andere.’
Kunstverzamelaar, zakenman en diplomaat
Eind jaren 70 sluit Uli Sigg het eerste handelsverdrag tussen een westers bedrijf en de Chinese overheid. Later is hij van 1995 tot 1998 de Zwitserse ambassadeur in China, Noord-Korea en Mongolië. Om het land en de cultuur verder te doorgronden zoekt Sigg contact met Chinese kunstenaars. Als hij merkt dat niemand op systematische wijze hun kunst verzamelt, besluit hij dit zelf te gaan doen. Zijn doelstelling is een verzameling die niet wordt bepaald door persoonlijke smaak, maar die een afspiegeling is van de Chinese hedendaagse kunst in de volle breedte, van eind jaren 70 tot nu.
Sleutelfiguur Chinese kunst
Vanwege zijn intensieve contacten met kunstenaars speelt Sigg een sleutelrol in de Chinese kunstscène. Kunstenaar Ai Weiwei zegt zijn deelname aan de Biënnale in Venetië in 1999 aan hem te danken: 'I do not know how he introduced me to those people, but as a result I got into those shows, and the result was pretty good, you know? So I always tell him, it doesn’t matter how famous I become, he (Sigg) is the maker.' In 2012 schenkt Sigg 1.453 kunstwerken en verkoopt hij 47 kunstwerken uit de collectie aan het M+ museum in Hongkong. Dit nieuwe, door Herzog & de Meuron ontworpen museum opent in 2019. Daarmee keert de collectie terug naar China, een nadrukkelijke wens van Sigg die zijn collectie zelf omschrijft als “een document”.
Verrassende kennismaking
A Chinese Journey gidst de bezoeker langs indrukwekkende werken die niet alleen imponeren door hun omvang, maar ook door hun betekenis. Zo roept He Xiangyu’s meterslange leren (!) tank herinneringen op aan de studentenprotesten in 1989 en toont Don’t Touch! van Liu Wei de heilige stad Lhasa, de traditionele hoofdstad van Tibet. Dit werk van 4,5 meter breed is volledig gemaakt van gedroogde runderhuid, hetzelfde materiaal als waar hondenkluiven van zijn gemaakt. Ook zijn werken te zien van Chinese kunstenaars die in het Westen bekendheid genieten, zoals Ai Weiwei en Shao Fan, maar de meeste kunstenaars zijn hier nog onbekend. Hun werk geeft een indruk van de rijkdom en breedte van de Chinese hedendaagse kunst: met deze tentoonstelling een tipje van de sluier gelicht. Dit sluit aan bij het streven van Het Noordbrabants Museum om te verrassen met kunstenaars die nog niet of nauwelijks in Nederland te zien zijn geweest.
Ontwikkeling hedendaagse kunst
Anders dan in de Westerse moderne kunst kent de Chinese kunst geen opeenvolging van artistieke stromingen. Na het overlijden van Mao en het einde van de Culturele Revolutie in 1976 maakt de hedendaagse Chinese kunst een grote ontwikkeling door. Kunstenaars omarmen alsnog gretig de moderne en hedendaagse westerse kunststromingen die tot dan voor hen onbekend zijn gebleven. Vanaf de eeuwwisseling, de tentoonstelling toont werken van 2004 tot heden, staat er een nieuwe generatie kunstenaars op. Opvallend is dat ze ondanks hun internationale carrières verbonden blijven met China’s rijke culturele erfgoed.
Catalogus & Audiotour
Bij de tentoonstelling verschijnt een rijk geïllustreerde catalogus met de titel A Chinese Journey: The Sigg Collection. Naast bondige toelichtingen op een groot deel van de tentoongestelde werken geeft een essay van expert Svetlana Kharchenkova inzicht in de ontwikkeling van de Chinese hedendaagse kunstmarkt sinds de late jaren 70. Uitgever WBOOKS, 146 pagina’s, Nederlands en Engels. De publicatie is vanaf 17 maart voor € 24,95 verkrijgbaar in de MuseumShop en de boekhandel. Bij de tentoonstelling is een audiotour ontwikkeld in de Nederlandse en Engelse taal. Verkrijgbaar bij de kassa voor € 2,50 of gratis te downloaden via de app ‘Podcatcher audio guide’ via de Appstore of Google Play.
foto's: Joep Jacobs
